CHOROBY TARCZYCY U DZIECI

Hormony tarczycy odgrywają bardzo ważną rolę w prawidłowym wzrastaniu i rozwoju dzieci, wpływając na metabolizm, układ nerwowy i funkcjonowanie narządów¹. Dlatego poznanie przez rodziców oznak i objawów zaburzeń tarczycy jest bardzo istotne. Co ważne, należy pamiętać o dostępnych metodach leczenia i o tym, że wczesna interwencja może pomóc uniknąć długotrwałych problemów lub powikłań¹.

Dzieci z rozpoznaniem problemów z tarczycą wymagają wsparcia ze strony członków rodziny, którzy mogą im pomóc w regularnym przyjmowaniu leków i w zrozumieniu własnego stanu zdrowia. Zaleca się również, aby informować szkoły/żłobki, do których uczęszczają dzieci, o chorobie i przyjmowanych lekach.

Poznaj tarczycowe motyle, Hipo i Hiper

 Aby dostrzec objawy niedoczynności i nadczynności tarczycy, wyobraź sobie motyle o różnej osobowości: Hipo (skrót od angielskiego słowa niedoczynność) i Hiper (skrót od angielskiego słowa nadczynność).

Poznaj Hipo, powolnego i ospałego motylka

Hipo jest niebieskim motylkiem, który porusza się powoli i słabo rośnie w porównaniu ze swoimi rówieśnikami. Często jest zmęczony, a niekiedy ospały. Jego skóra jest zimna, a serce bije wolniej niż u innych motyli.

Poznaj Hiper, bardzo aktywnego motylka, który musi ciągle się ruszać.

Hiper jest szczupłym, nadmiernie aktywnym, ruchliwym, różowym motylkiem. Często jest rozdrażniony i łatwo się denerwuje. Pomimo często odczuwanego głodu i dużej ilości przyjmowanego jedzenia nadal traci na wadze.

Czy moje dziecko może mieć problemy z tarczycą?

Dzieci mogą doświadczać problemów z tarczycą już od urodzenia, jak na przykład w przypadku wrodzonej niedoczynności tarczycy². Stan ten może być trudny do rozpoznania bezpośrednio po porodzie, ponieważ dzieci mogą nie prezentować żadnych objawów albo są one na tyle łagodne, że pozostają niezauważone².

Jakie objawy u dziecka powinny mnie zaniepokoić?

Do typowych objawów wrodzonej niedoczynności tarczycy należą²:

• przedłużająca się żółtaczka,
• nadmierna senność,
• słabe łaknienie,
• niskie napięcie mięśniowe,
• zaparcia,
• zimne kończyny.

Aby uniknąć wystąpienia poważniejszych powikłań wynikających z nieleczonej wrodzonej niedoczynności tarczycy — w tym nieprawidłowego rozwoju mózgu — u każdego dziecka po urodzeniu zaleca się wykonywanie badań przesiewowych. Badania przesiewowe wykonuje się zazwyczaj kilka dni po urodzeniu². Dzieci z wrodzoną niedoczynnością tarczycy przyjmują odpowiednie leki, podobnie jak dorośli². Leczenie to sprawia, że dziecko może rozwijać się prawidłowo.

Jeśli martwisz się, że ty lub twoje dziecko możecie być zagrożeni lub macie problemy z tarczycą, porozmawiaj o tym z lekarzem. Dla ułatwienia pobierz dzienniczek dobrego samopoczucia, który pomoże ci kontrolować objawy, których ty i (lub) twoje dziecko możecie doświadczać.

Niedoczynna tarczyca u dzieci

Najczęstszą przyczyną nabytej niedoczynności tarczycy jest reakcja autoimmunologiczna³. Zapalenie tarczycy Hashimoto jest przyczyną nabytej niedoczynności tarczycy. W tej chorobie własny układ odpornościowy atakuje komórki tarczycy, zakłócając wytwarzanie hormonów tarczycy⁴.

Oznaki niedoczynności tarczycy u dzieci mogą być różne w zależności od wieku, w którym te problemy wystąpiły:

• dzieci mogą mieć dłuższą niż zazwyczaj żółtaczkę fizjologiczną,¹
• starsze dzieci mogą doświadczać zatrzymania wzrastania kości lub zębów,¹
• u dzieci w wieku szkolnym mogą pojawiać się trudności w nauce i opóźnienie dojrzewania płciowego^1,3.

Leczenie

Celem leczenia niedoczynności tarczycy u dzieci jest zastąpienie brakujących hormonów tarczycy. Leki stosowane z powodu niedoczynności tarczycy u dorosłych są również zalecane do podawania u dzieci. Dawkę leku należy jednak dostosować do określonej wagi i potrzeb dziecka¹.

Jeśli martwisz się, że ty lub twoje dziecko możecie być zagrożeni lub macie problemy z tarczycą, porozmawiaj o tym z lekarzem. Dla ułatwienia pobierz dzienniczek dobrego samopoczucia, który pomoże ci kontrolować objawy, których ty i (lub) twoje dziecko możecie doświadczać.

Nadczynna tarczyca u dzieci

Autoimmunologiczna choroba Gravesa i Basedowa jest odpowiedzialna za prawie wszystkie przypadki nadczynności tarczycy u dzieci. Wydaje się, że choroba Gravesa i Basedowa częściej występuje u młodzieży niż małych dzieci, zazwyczaj u dziewcząt rzadziej u chłopców¹.

Dodatkowo u dzieci choroba ta jest często trudna do rozpoznania ze względu na jej powolny rozwój. Możemy jednak wyróżnić często występujące oznaki i objawy choroby, o których musimy pamiętać. Są to¹:

• zmiany w zachowaniu i wynikach w szkole,
• bezsenność lub nadpobudliwość,
• rozdrażnienie,
• potrzeba wstania w nocy, żeby oddać mocz,
• powiększony gruczoł tarczowy,
• drżenie rąk,
• niewielki wytrzeszcz gałek ocznych,
• zwiększony apetyt z towarzyszącą utratą masy ciała,
• szybka praca serca,
• nerwowość,
• biegunka.

Leczenie

Celem leczenia dzieci z nadczynnością tarczycy jest obniżenie stężenia hormonów tarczycy we krwi. Istnieje kilka dostępnych opcji leczenia, które mogą powodować działania niepożądane, dlatego ich stosowanie należy omówić z lekarzem¹. U dzieci doświadczających działań niepożądanych leczenia lekami przeciwtarczycowymi preferowaną opcją postępowania może być zabieg operacyjny¹. Leczenie radiojodem nie jest zalecane ze względu na brak danych dotyczących długotrwałego efektu takiego postępowania u dzieci i młodzieży.

Jeśli martwisz się, że ty lub twoje dziecko możecie być zagrożeni lub macie problemy z tarczycą, porozmawiaj o tym z lekarzem. Dla ułatwienia pobierz dzienniczek dobrego samopoczucia, który pomoże ci kontrolować objawy, których ty i (lub) twoje dziecko możecie doświadczać.

GL-NONE-00102

Data opracowania: Luty 2022 r.